جلا دادن چوب یکی از بهترین روشها برای افزایش زیبایی، دوام و مقاومت وسایل چوبی در برابر رطوبت و آلودگی است. با کمی دقت و استفاده از ابزارهای ساده، شما میتوانید در خانه خود وسایل چوبی را مثل روز اول براق و محافظتشده نگه دارید. در این مقاله، گام به گام نحوه جلا دادن چوب در خانه را بررسی میکنیم.

پیش از هر کاری، سطح چوب باید کاملاً تمیز و یکنواخت باشد. اگر چوب قبلاً رنگ یا جلا داشته است، ابتدا باید آن را پاک کنید. برای این کار مراحل زیر را طی کنید:
۱. تمیز کردن گرد و غبار
با استفاده از یک پارچه خشک یا کمی مرطوب، سطح چوب را از گرد و خاک پاک کنید. در صورت وجود چربی یا لکه، میتوانید از محلول آب و کمی صابون ملایم کمک بگیرید.
۲. سنبادهکاری
برای داشتن سطحی صاف و بدون زبری، باید چوب را با سمباده نرم (معمولاً شماره 180 یا 220) سنباده بزنید. اگر سطح چوب بسیار زبر یا رنگشده باشد، ابتدا از سمباده درشتتر استفاده کرده و سپس با سمباده نرم پرداخت نهایی انجام دهید. سنباده را در جهت الیاف چوب بکشید تا سطح طبیعی آن حفظ شود.
۳. پاک کردن گرد سنباده
پس از سنبادهکاری، گرد حاصل را با دستمال خشک یا جاروبرقی پاک کنید. هیچ گردی نباید باقی بماند، زیرا مانع جذب درست جلا میشود.
بیشتر بخوانید: بهترین پوشش ها برای محافظت از چوب

برای جلا دادن چوب میتوان از مواد مختلفی استفاده کرد. هرکدام ویژگیها، مزایا و معایب خاص خود را دارند. در ادامه چند نوع رایج را معرفی میکنیم:
۱. روغن جلا (مانند روغن بزرک یا روغن تونگ)
روغنها به داخل چوب نفوذ میکنند و به آن جلوهای طبیعی و براق میبخشند. این نوع جلا برای وسایلی که نیاز به ظاهر طبیعی دارند (مثل میز چایخوری یا دسته ابزار چوبی) بسیار مناسب است.
۲. واکس چوب
واکس معمولاً پس از روغنکاری یا بهتنهایی برای براق کردن سطح چوب استفاده میشود. ظاهری نرم و مخملی به چوب میدهد و برای وسایل تزئینی یا قابها کاربرد دارد.
۳. کیلر یا سیلر
کیلر یک پوشش شفاف براق است که روی سطح چوب قرار میگیرد و مانند لایهای محافظ از آن محافظت میکند. برای میز ناهارخوری یا وسایل پرتردد مناسب است.
۴. لاک (ورنی)
لاکها مقاومت بالایی در برابر آب و سایش دارند و معمولاً برای دربها یا سطح کابینتها استفاده میشوند. براقیت آنها بیشتر از روغن است، اما اجرای آن کمی سختتر است.

پس از انتخاب ماده مناسب، نوبت به اجرای آن میرسد. در این بخش مراحل اجرای روغن و لاک را بهطور جداگانه توضیح میدهیم.
روغن را با پارچه یا قلممو روی سطح چوب بمالید. حرکتها باید در جهت الیاف چوب باشند.
بگذارید روغن حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه جذب شود.
اضافه روغن را با پارچه خشک پاک کنید.
بگذارید چوب ۶ تا ۱۲ ساعت خشک شود.
در صورت نیاز، این کار را ۲ تا ۳ بار تکرار کنید.
لاک را با قلممو، غلطک یا اسپری روی سطح بمالید. مراقب باشید قطره ایجاد نشود.
بگذارید لایه اول کاملاً خشک شود (معمولاً بین ۲ تا ۶ ساعت).
پس از خشک شدن، لایه را با سمباده نرم کمی سنباده بزنید.
گرد سنباده را پاک کرده و لایه دوم را اعمال کنید.
این فرایند را تا رسیدن به شفافیت دلخواه ادامه دهید.
همیشه در فضای دارای تهویه مناسب کار کنید. بخار بعضی مواد جلا دهنده ممکن است مضر باشد.
در دمای معتدل (بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد) کار را انجام دهید. دمای پایین یا رطوبت بالا موجب دیر خشک شدن جلا میشود.
از ابزار تمیز و با کیفیت استفاده کنید. قلمموهای ارزانقیمت ممکن است موهایشان را روی چوب باقی بگذارند.
آزمون اولیه انجام دهید. همیشه مقدار کمی از ماده را روی قسمتی پنهان از چوب امتحان کنید تا از نتیجه نهایی مطمئن شوید.
پس از پایان کار، وسایل چوبی شما باید حداقل ۲۴ ساعت بدون تماس باقی بمانند تا کاملاً خشک شوند. برای نگهداری طولانیمدت:
هر ۶ ماه یک بار، چوب را با پارچه خشک و مقدار کمی روغن یا واکس تازه کنید.
از تماس مستقیم آب یا نور آفتاب طولانیمدت با چوب بپرهیزید.
در صورت ایجاد خراش، میتوانید بخش آسیبدیده را مجدداً سنباده زده و لایهای نازک از جلا اعمال کنید.
جلا دادن چوب در خانه نهتنها هزینهها را کاهش میدهد، بلکه به شما این امکان را میدهد که وسایل چوبی مورد علاقهتان را با سلیقه خود بازسازی کنید. با رعایت مراحل تمیزکاری، سنبادهکاری، انتخاب نوع جلا و اجرای دقیق، میتوانید سطحی براق، طبیعی و مقاوم به دست آورید. این فرایند اگرچه نیاز به صبر و دقت دارد، اما نتیجه آن چیزی است که باعث زیبایی و ماندگاری چوب در خانه شما خواهد شد.